Dare to share

Els Delaere, EU projects Co-ordinator Innovation & Labour Market Voka

Open innovatie is geen nieuw fenomeen, maar de belangstelling ervoor is pas de laatste tijd sterk aan het toenemen. De tijd is voorbij waarin innoverende bedrijven hun ontdekkingen geheim hielden en geen pogingen deden om informatie te integreren die niet uit hun eigen R&D-afdeling komt. Voka wil bedrijven hierin begeleiden en stapte daarom in een Europees open innovatieproject. Els Delaere van Voka vertelt ons iets meer over het IOIT (Inspiring Open Innovation Team).

Els Delaere: Samenwerking is het sleutelwoord van ons open innovatieverhaal. Dat is niet afgebakend rond een product, proces of technologische vernieuwing: het heeft betrekking op alle niveaus. Als bedrijf kun je altijd meer bereiken door samenwerking dan enkel via eigen R&D. Ook door stakeholders te betrekken bij de business kunnen ondernemers vooruitgang boeken: dat is de essentie van open innovatie. Nu, wanneer je samenwerkt met andere partners als leveranciers, klanten, academische instellingen of andere bedrijven, dan komt daar veel bij kijken. Creëer je samen iets, hoe zit het dan met de intellectuele rechten (IP’s) en de patenten? Zijn die gezamenlijk? Hoe zit het met de inkomsten? Worden die ook verdeeld? Er zijn dus juridisch bindende contracten nodig, maar ook voor je daaraan toe bent, kan je veel doen om je bedrijf te vernieuwen.

Ingrid Walry: Open innovatie is één, maar cocreatie is dé stap naar een juridische entiteit. Haakt men dan af? Is daar al onderzoek naar verricht?

Els Delaere: In ons project wordt het zeker niet zo bekeken. Wij moeten vooral promotie voeren om aan te zetten tot awareness. Cocreatie is de allerlaatste stap. Wij zijn ongeveer halfweg: we zullen zien hoeveel bedrijven er effectief in dat stadium belanden.

We beginnen met masterclasses in het najaar. De eerste dag is gewijd aan Map Your Assets: welke interne kennis, HR en troeven heb ik die nog niet vermarkt zijn en waar nog iets mee kan gebeuren? Wat kan er nog met andere partners uitgewerkt worden? Tijdens de tweede ronde, Map Your Ecosystem, wordt gekeken wie uit hun omgeving hen daarbij kan helpen, en of er nieuwe inzichten geboden kunnen worden. De derde stap, Collaborate, is een concrete case uitwerken. Daarna krijgen ze nog twee extra dagen om advies en dergelijke in te winnen, om te kijken in de groep of er bedrijven bij zijn waarmee iets te ondernemen valt. Awareness creëren vereist een grote investering in het opzetten van seminaries, infosessies en workshops.

Ingrid Walry: Is dit een gezamenlijk project met KAHO Sint-Lieven?

Els Delaere: Dat zijn onze andere Vlaamse partners, maar de Leadpartner is de City of Edinburgh Council. Wij zijn één van de negen partners. Iedere regio heeft een consortium. In het Edinburgh-consortium zit naast de City Council ook University of Edinburgh en Edinburgh Chamber of Commerce. Verder zijn er het Edinburgh International Science Festival, Edinburgh Science Triangle, Cultural Enterprise Office en Harriot Watt University. Een andere partner is het consortium uit Dublin met het National College of Ireland, University College Dublin en de Dublin City Council.

In Kassel (Duitsland) is er ook een poot. In Frankrijk wordt aan het project gewerkt in twee regio’s, namelijk Laval Mayenne Technopole (Laval) en Irseem (Rouen), in Zuid-Oost Engeland in de regio Somerset met de University of Plymouth, Somerset County Council en Somerset Chamber of Commerce. In Londen zijn er het University College London, Capital Enterprise, British Library en Meganexus. Die zetten goede promotionele concepten op als Citrus Saturdays, waarbij jongeren uit hogescholen ingezet worden om kinderen in het lager onderwijs ondernemerschap bij te brengen. Ook zijn er drie tot vijf dagen durende business bootcamps, waarbij jonge bedrijven en starters kennis maken met ondernemerschap en innovatie, telkens voor één specifieke sector.

Ingrid Walry: Is het dan de bedoeling om de kernideeën te delen met de regio’s of om al die ideeën in Vlaanderen ingang te doen vinden? Doet iedereen dan aan alles mee, of is het selectief?

Els Delaere: Het is de bedoeling dat iedereen bijna aan alles meedoet. Wij willen natuurlijk niet in het vaarwater komen van universitaire instellingen die intern aan open innovatie doen. Wij doen wel mee aan awareness creëren voor kmo’s en voor studenten, prestarters en starters, studentenondernemers van hogescholen en dergelijke. Dit is een potentiële groeipool voor mensen met ideeën. We werken samen met de Universiteit Gent, met het CVO … Alle niches waar studentenondernemers bij betrokken zijn, proberen wij ook in het verhaal te betrekken om samen aan open innovatie te doen.

Ingrid Walry: Vergelijk je Vlaanderen met de regio Edinburgh, staan jullie dan op dezelfde plaats om initiatieven op te starten? Of is dat afhankelijk van de competenties binnen een bepaalde regio?

Els Delaere: Het VK loopt sowieso voorop in die materie. Zij hebben veel bedrijven die werken rond open innovatie. NESTA is er een belangrijke pool, het overheidsorgaan voor open innovatie dat het sterk stimuleert. Hier heb je bijvoorbeeld de innovatiecentra, maar die gaan eerder over technologische innovatie. Wij zijn toch in dit project ingestapt omdat het een soort niche is. Er zijn veel spelers in het Vlaamse innovatielandschap, maar rond open innovatie wordt tot nu toe eerder weinig georganiseerd.

Ingrid Walry: Dit is een verhaal over open innovatie. De innovatiecentra proberen innovatie te promoten. Wat is uw buikgevoel over het resultaat? Ziet u bijzondere ontwikkelingen op korte termijn, of is er veel tijd voor nodig?

Els Delaere: Je ziet vaak een en ander bewegen vanuit universiteiten die samenwerken, waaruit dan een aantal sectorgerichte consortia ontstaan: Pack4 Food of Bio Base Europe zijn daar voorbeelden van. Daar gebeurt heel veel en het zijn mooie cases over open innovatie. Omdat we met topinstellingen als Universiteit Gent samenwerken, zijn we wel verwend met een aantal mooie cases. We zien dat het werkt, maar we moeten natuurlijk ook kmo’s meekrijgen.

Ingrid Walry: Naast Universiteit Gent zijn ook KAHO Sint-Lieven, Hogeschool Gent en Voka ermee bezig?

Els Delaere: Voka en KAHO Sint-Lieven zijn de enige echte partners voor IOIT. Voka heeft in het partnerschap zijn academische stakeholders meegenomen: wij kunnen met gelijk wie van hen projecten rond innovatie opzetten.

Ingrid Walry: Open innovatie is een vervolgtraject van bedrijven die actief bezig zijn met innovatie. De masterclasses zijn er, maar wanneer worden de bootcamps opgezet?

Els Delaere: Ik heb een voorstel gedaan om nog dit jaar met Flanders Bio een eerste bootcamp op te zetten. University College Londen wil voor ons als spreker of facilitator optreden.

Ingrid Walry: Wat is het verschil tussen een masterclass en een bootcamp?

Els Delaere: Een bootcamp is een tweedaagse voor starters en mensen met ideeën die net afstuderen, terwijl een masterclass er is voor een operationeel bedrijf. Soms beseft een bedrijf niet dat het eigenlijk aan innovatie doet.

Ingrid Walry: In Nederland slaagt men er niet in om kennistoepassing te valoriseren tussen mensen en bedrijven. Henk Volberda stelt dat dit voor Vlaanderen ook zo zal zijn. Zijn dat thema’s die jullie over de grenzen heen onderzoeken?

Els Delaere: De universiteit van Kassel was ook erg geïnteresseerd in deze studie. Ik denk dat de resultaten voor Duitsland wel anders zullen zijn. De hiërarchische verhoudingen liggen er anders: er wordt minder op eenzelfde niveau gewerkt. In Frankrijk is dat iets minder zo. Of er een gemakkelijke transfer plaatsvindt tussen de verschillende echelons is maar de vraag, als men er in Nederland al problemen mee ondervindt – terwijl daar toch weinig hiërarchie en veel teamgeest aanwezig zijn.

Ingrid Walry: Wat is uw eindambitie met open innovatie binnen de verschillende regio’s?

Els Delaere: Het leukste zou zijn om transnationaal aan open innovatie te kunnen doen. We zouden heel graag B2B een groot open innovatie-event organiseren waarin we ook de andere regio’s kunnen betrekken. Zoveel mogelijk interregionaal gaan, zou een prachtige afsluiter zijn. 

Het IOIT project krijgt financiële steun van de EU in het kader van het Interreg IV B North West Europe programma en van de Provincie Oost-Vlaanderen.

 http://www.nweurope.eu/